ΥΠΑΤΙΑ…. Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ
Οι γιορτές υπάρχουν για να μας θυμίζουν ότι πρέπει να χαρούμε αλλά και να γιορτάσουμε αυτό που είμαστε… Επηρεασμένη από την πολυσυζητημένη γιορτή της γυναίκας αποφάσισα το άρθρο της εβδομάδας να αφιερωθεί σε μια γυναίκα φιλόσοφο.. την Υπατία…
Η Υπατία έζησε στην Αλεξάνδρεια κατά τα έτη 355-415,όπως προκύπτει από σημαντικές ιστορικές πηγές της εποχής : τον Ησύχιο αλλά και τον Ιωάννη Μαλάλα,( για άλλους η γέννηση της τοποθετείται περί το 370 μ.Χ.). Γόνος πλούσιας οικογένειας, συγκεκριμένα ήτο κόρη του μαθηματικού Θέωνα , κατάφερε να στιγματίσει την Αλεξανδρινή εποχή του 4ου & τις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. Η μόρφωση της αν και είχε μαθηματικές βάσεις επεκτάθηκε στην φιλοσοφία, στον αποκρυφισμό, στην αστρονομία, στην κατασκευή επιστημονικών οργάνων,(π.χ. όργανα όπως ο αστρολάβος & το υγρόμετρο), αλλά και την διδασκαλία. Τα γνωστά της έργα απαντώνται στην συγγραφή του «Αστρονομικού Κανόνα», στην τελειοποίηση του «Κώνου του Απολλώνιου» αλλά και τον σχολιασμό της «Αριθμητικής του Διόφαντου».
Συγκεκριμένα επηρεασμένη από τις νέο-Πλατωνικές θεωρίες του Πλωτίνου, του Πρόκλου & του Ιεροκλή, αλλά και την δική της θεώρηση για τον κόσμο ίδρυσε την φιλοσοφική της σχολή, την Νεοπλατωνική σχολή της Αλεξάνδρειας, όπου φοιτούσαν γόνοι επιφανών οικογενειών όλων των θρησκευτικών φρονημάτων από διάφορες περιοχές,(Συρία, Αίγυπτο, Κωνσταντινούπολη ). Η Υπατία ήτο ένα εξαιρετικά ελεύθερο πνεύμα που αγαπούσε την γνώση αποφεύγοντας κάθε είδους δογματισμό. Σεβόμενη τα χριστιανικά ήθη δεν προκαλούσε ούτε με το ντύσιμο της αλλά ούτε και με την συμπεριφορά της, αντιθέτως, αν και ήταν πολύ όμορφη, προσπαθούσε να ενισχύσει την πνευματικότητα της.
Οι μαθητές της κατάφεραν να ανέβουν σε υψηλά πνευματικά & ιεραρχικά αξιώματα, (π.χ. ο Συνέσιος που κατείχε τον επισκοπικό θρόνο της Κυρήνης), λαμβάνοντας κάθε δυνατή βοήθεια από την ίδια την Υπατία. Η θέση της άλλωστε στην κοινωνία της Αλεξάνδρειας ήταν ισχυρή και η ίδια εξαιρετικά αγαπητή… Γεγονός που πιθανώς να της στέρησε και την ζωή. Τα στοιχεία που υπάρχουν σχετικά με τον θάνατο της είναι εξαιρετικά περιορισμένα αλλά όλα δείχνουν πως υπεύθυνος ήταν ο Κύριλλος και κάποιος «Πέτρος», πιστός της Χριστιανικής Εκκλησίας της περιοχής.
Οι απαρχές του Μεσαιωνισμού με τις θρησκευτικές διενέξεις, την ζηλοφθονία και την αμάθεια των μαζών στέρησε την ζωή στην γνωστή φιλόσοφο : Κατηγορήθηκε για Παγανισμό ενώ θεωρήθηκε υπεύθυνη για τις κακές σχέσεις του έπαρχου Ορέστη & του επισκόπου Κυρίλλου,( από αναφορές του Σωκράτη του Σχολαστικού). Το αγριεμένο πλήθος την δολοφόνησε και διαμέλισε το πτώμα της θεωρώντας ότι κάνει το Χριστιανικό του χρέος.
Ο θάνατος της θεωρήθηκε άδικος λόγω του έργου αλλά και του ήθους της. Δυστυχώς δεν έχει διασωθεί κανένα από τα έργα της παρά μόνο περιγραφές σε κάποια από τα γράμματα των μαθητών της ή αποσπασματικές ιστορικές αναφορές.
Η Υπατία ήτο η προσωποποίηση της γυναικείας χειραφέτησης και πνευματικότητας αποδεικνύοντας ότι η απλότητα μπορεί να συνδυαστεί με την σοφία, και την αρετή ως σύμφυτα της γυναικείας φύσης και πνευματικότητας.
Έρευνα –Συγγραφή : Αικατερίνη Κιουλμπαξιώτη
