Αφιέρωμα στο Μουσικό και Ποιητικό Έργο του ΘΑΝΑΣΗ ΔΡΙΤΣΑ
Το Σάββατο 6 Μαΐου 2017 στις 7:30 μμ υπό την αιγίδα του Δήμου Παλαιού Φαλήρου θα πραγματοποιηθεί στον Πολυχώρο Δημαρχείου Παλαιού Φαλήρου ένα αφιέρωμα στο πολύπλευρο μουσικό και ποιητικό έργο του συνθέτη, συγγραφέα και καρδιολόγου στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρου, Θανάση Δρίτσα.
Τη βραδυά παρουσιάζει και αφηγείται ποιητικά κείμενα του τιμώμενου δημιουργού ο ηθοποιός Δημήτρης Βερύκιος. Την αφήγηση των ποιητικών κειμένων θα συνοδεύσει στο πιάνο ο ίδιος ο δημιουργός.
Θα προβληθούν επίσης πρωτότυπα βίντεο (video art) τα οποία δημιούργησε η ζωγράφος Μαίρη Σάββα και είναι εμπνευσμένα από την μουσική του συνθέτη.
Τέλος η Χορωδία ΠΡΟ-ΝΟΜΙΟΝ Καβάλας θα ερμηνεύσει τραγούδια του Θανάση Δρίτσα υπό την διεύθυνση του Κώστα Κατιώνη.
ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ
Τερψιχόρης 51 & Αρτέμιδος, Παλαιό Φάληρο
Σάββατο 6 Μαΐου 2017, ώρα 7:30μμ.
Ο Θανάσης Δρίτσας σημειώνει τα εξής για το αφιέρωμα αυτό στο έργο του.
« Η ιδέα ξεκίνησε από πρωτοβουλία του αγαπητού φίλου και εξαιρετικού μουσικού Κώστα Κατιώνη ο οποίος διευθύνει την Χορωδία Προ-νόμιον Καβάλας και εδώ και αρκετό καιρό εργάζεται πάνω σε τραγούδια μου αφού πρώτα τα μετέγραψε για χορωδία. Ο Κώστας Κατιώνης μου μετέφερε μια σταθερά αναπτυσσόμενη αγάπη και ενδιαφέρον των χορωδών για τα τραγούδια μου και αναζητούσε μια ευκαιρία να τα παρουσιάσει όλα μαζί σε μια μεγάλη εκδήλωση. Το γεγονός αυτό με συγκίνησε ιδιαίτερα και βέβαια θεώρησα καλή ιδέα να ακούσουν την χορωδιακή εκδοχή των τραγουδιών οι φίλοι της μουσικής μου στην Αθήνα. Αυτό συνδυάστηκε με το ενδιαφέρον που παράλληλα έδειξε ο εξαιρετικός ηθοποιός Δημήτρης Βερύκιος να αφηγηθεί (με την πιανιστική μου συνοδεία) τον ποιητικό θεατρικό μου μονόλογο με τίτλο-Στον Προσωπικό μου Άγγελο. Επιπλέον τα τελευταία δύο χρόνια με είχε εντυπωσιάσει η πρωτότυπη εργασία που έχει κάνει η αγαπητή φίλη εικαστικός Μαίρη Σάββα εμπνευσμένη από την μουσική μου. Η Μαίρη Σάββα έφτιαξε μια σειρά από πρωτότυπα art video με υπόβαθρο μουσικές μου συνθέσεις αλλά και ένα βίντεο βασισμένο σε σενάριο που προέκυψε από το φουτουριστικό ποιητικό μου παραμύθι με τίτλο-Υποβρύχιος Κόσμος. Μετά ήρθε και η ευγενική συνεισφορά και η παραχώρηση του χώρου από τον Δήμαρχο Παλαιού Φαλήρου κ. Χατζηδάκη προκειμένου να πραγματοποιηθεί αυτό το πολύμορφο αφιέρωμα. Νομίζω ότι το κοινό θα μπορέσει να συνδέσει και να κατανοήσει διαφορετικές πλευρές της καλλιτεχνικής μου δημιουργίας που δεν είναι τόσο γνωστές και με τις οποίες θα έρθει ίσως έρθει πρώτη φορά σε επαφή.
Με αφορμή αυτό το αφιέρωμα σημαντικοί δημιουργοί και καλλιτέχνες με τους οποίους έχει συνεργασθεί ο Θανάσης Δρίτσας σχολιάζουν το έργο του ως εξής:
Ο αείμνηστος, διεθνούς φήμης μαέστρος, πιανίστας και μουσικοπαιδαγωγός Γιώργος Χατζηνίκος (1923-2015) (γράφει σε σημείωμα του με ημερομηνία 29/4/2013 τα εξής για τον Θανάση Δρίτσα: «Η απροσδόκητη γνωριμία μου με την μουσική του Θανάση Δρίτσα με εξέπληξε και με πλούτισε με τον πηγαίο της αυθορμητισμό και την αγνότητα της».
Ο Νίκος Ξανθούλης (συνθέτης και επιστημονικός συνεργάτης της Ακαδημίας Αθηνών) σημειώνει: «Παραμύθια, τραγούδια, αλληγορικά διηγήματα, μουσική δωματίου, μουσική, λόγος, εικόνες είναι ο άλλος κόσμος του Θανάση Δρίτσα. Όταν λοιπόν, τελειώνει με την αναζήτηση του πόνου σε ανθρώπους πονεμένους, γυρίζει ένα μαγικό κλειδί (ή δεν το γυρίζει) και βρίσκεται στον θαυμάσιο κόσμο της Τέχνης. Γράφω τη λέξη Τέχνη με ταυ κεφαλαίο γιατί αυτήν την Τέχνη την υπηρετούν λίγοι και εκλεκτοί. Ένας τέτοιος εκλεκτός είναι ο συνθετο-γιατρός ή και γιατρο-συνθέτης Θανάσης Δρίτσας. Πάνε είκοσι περίπου χρόνοι (που θάλεγε κι η λαϊκή μούσα) που γνώρισα τον θαυμάσιο αυτόν άνθρωπο και πολλές οι φορές που κλήθηκα να ερμηνεύσω τη μουσική του. Δεν θα σας μιλήσω ως φίλος του (παρότι η φιλία του με τιμά τα μάλα). Θα σας μιλήσω ως μουσικός που έπαιξα τη μουσική του και χάρηκα την απλότητα της μουσικής του γλώσσας. Ξέρετε, η απλότητα είναι αποτέλεσμα πολυσύνθετης διαδικασίας και πόρρω απέχει από την απλοϊκότητα. Το να παίζεις μουσική του Θανάση Δρίτσα είναι σαν να κολυμπάς σε ένα ποτάμι, η θερμοκρασία του νερού ιδανική, τα δέντρα γύρω σου πανέμορφα και ο ήλιος να σε κοιτάει γλυκά από ψηλά. Πολλές φορές αφήνω τη ροή του ποταμού, δηλαδή τη μουσική του Θανάση εννοώ, να με παρασέρνει σε εικόνες γεμάτες χρώματα και φως δημιουργίας. Ανθρωπιά, γαλήνη, δυναμικότητα δημιουργίας και πάθος αναβλύζει από τη μουσική του. Με τα λόγια όμως δεν μπορεί να περιγραφεί η μουσική. Μόνο ακούγοντας, μόνο ακούγοντας. Αγαπημένε Θανάση Δρίτσα μη σταματήσεις να σκορπίζεις τη φωτεινή σου τέχνη στα σώματα και τις ψυχές!»
Ο Βαγγέλης Κατσούλης (συνθέτης) γράφει για τον Θανάση Δρίτσα και το έργο του:
«Ο Θανάσης Δρίτσας επέλεξε στη ζωή του ν’ ασχοληθεί ταυτόχρονα με δύο πολύ απαιτητικά αντικείμενα: την ιατρική και τη μουσική, καθένα από τα οποία απαιτεί ολοκληρωτική αφοσίωση. Όμως ο Θ.Δ. είναι ένας άνθρωπος χαρισματικός και κατόρθωσε όχι μόνο να συνδυάσει τα δύο μέσω της ενασχόλησής του με τη μουσική ως θεραπευτικό μέσο, αλλά και να διακριθεί σε αρκετούς ακόμα τομείς: ποίηση, πεζός λόγος, ζωγραφική, φωτογραφία, δοκίμιο και βέβαια την επιστημονική έρευνα. Δεν θα δίσταζα να τον χαρακτηρίσω αναγεννησιακό άνθρωπο και ουμανιστή και γιατί η σφαιρική κατανόηση όλων των παραμέτρων και των διαστάσεων της ύπαρξης είναι τελικά απαραίτητη για να μπορέσει να εμβαθύνει κανείς στην τέχνη και στην επιστήμη.
Κάποτε σ’ ένα κείμενό του για μένα ο Θ.Δ. είχε γράψει ότι πάνω απ’ όλα είμαι «ένας καλός άνθρωπος». Με είχε συγκινήσει το ότι είχε εστιάσει σ’ αυτήν τη διάσταση και το θυμάμαι ακόμα ενώ έχουν περάσει αρκετά χρόνια γιατί απλά και για μένα αυτή ακριβώς η διάσταση είναι η πιο σημαντική. Αισθάνομαι ότι τώρα μπορώ να του το ανταποδώσω με ειλικρίνεια και αγάπη, γιατί πραγματικά πιστεύω ότι κι εκείνος πάνω απ’ όλα είναι ένας καλός άνθρωπος. Η μουσική του, αλλά και κάθε τι με το οποίο καταπιάνεται αντανακλά αυτήν ακριβώς την ποιότητα μέσα από την απλότητα, την καθαρότητα και τη συναισθηματική αμεσότητα».
Ο συγγραφέας Χρήστος Μπουλώτης γράφει τα εξής για τον ποιητικό θεατρικό μονόλογο του Θανάση Δρίτσα με τίτλο-Στον προσωπικό μου άγγελο-στα πλαίσια συναυλίας του συνθέτη/συγγραφέα στο Ίδρυμα Θεοχαράκη (2015): «Ανήσυχος και ακάματος οδίτης ο Θανάσης Δρίτσας επιμένει να ποιεί τέχνη, ξανασυλλαβίζοντας τον κόσμο με τον δικό του τρόπο, στα δικά του μέτρα. Έναν κόσμο όμως που αφορά κι εμάς. Που ξέρει να μας τον επικοινωνεί βαθαίνοντας και τη δική μας θέαση σε ορατά και αόρατα. Σε ένα τέτοιο πεδίο απλώνεται και ο μονόλογός του «Στον προσωπικό μου άγγελο». Μονόλογος ενδοσκοπικός, εύθραυστα ποιητικός, δομημένος με όρους σχεδόν μουσικούς. Ένα ποτάμι ορμητικό που έχει τις πηγές του σε μια αγωνία υπαρξιακή, μεταφυσική που μετέρχεται όχημα υπερρεαλιστικό, που περισσότερο από νόημα είναι γαλάζια αίσθηση διάφανη που μας τυλίγει ευεργετικά, λυτρωτικά».
Ο Ιλάν Σολομών (Ραδιοφωνικός παραγωγός, πολύ γνωστός ως παραγωγός του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας) σημειώνει τα εξής για τον Θανάση Δρίτσα και την καλλιτεχνική δημιουργία του:
« Ὁ κῆπος βλέπει, ἀκούω τα χρώματα. Τίτλος έργου του Θανάση Δρίτσα από τον δίσκο του Υδατογραφίες, έργο για βιολί και πιάνο. Ένας τίτλος – μια ζωή. Αυτός είναι ο φίλος μου Θανάσης Δρίτσας. Ο Γιατρός της Μουσικής, ο dottore mio, ο συνεργάτης μου σε μια σειρά από εκπομπές γεμάτες από το χιούμορ του και το πνεύμα του, βράδυ ή πρωί στον Σταθμό της όπου γης Καλής Μουσικής. Όταν ένας στίχος του «ξύσει» την ψυχή, το αποτέλεσμα είναι μια μουσική ευαίσθητη και τρυφερή, γεμάτη από τα όνειρα μιας χωρίς τέλος εφηβείας. Φως στη ψυχή, οξυγόνο στη ζωή του.
Ο Θανάσης ζει μια διπλή ζωή: με την καρδιολογία καθημερινά στο Ωνάσειο, όντας πρωτοπόρος για την κλινική και την ερευνητική του δραστηριότητα στη χρήση της μουσικής ως θεραπευτικού μέσου και παράλληλα, τις μέρες και τις νύχτες της σχόλης με τη μουσική του δημιουργία, σε ρυθμούς που άλλοι θα θεωρούσαν εξαντλητικούς. Για αυτόν όμως είναι ανανεωτικοί. Κάποτε, ένας αγιορείτης γέροντας είχε χαρακτηρίσει αυτήν την διπλή του σχέση με την ιατρική και τη μουσική «διακόνημα και χειροτέχνημα». Διακόνημα για τους συνανθρώπους του και χειροτέχνημα για την υγεία της ψυχής του. Θανάσης Δρίτσας σημαίνει η τέχνη ως παυσίλυπο και παυσίπονο».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Ο Θανάσης Δρίτσας γεννήθηκε στην Αθήνα. Τελείωσε το Λύκειο στη Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύθηκε στην καρδιολογία στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία Guy’s & Hammersmith Hospital, RPMS, London, UK. Παράλληλα με τις ιατρικές του σπουδές μελέτησε ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση με τους Κώστα Κυδωνιάτη και Γιάννη Ιωαννίδη και παρακολούθησε σεμινάρια σύνθεσης στην Royal Academy of Music, London, UK. Εχει ιδρύσει και διετέλεσε πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Ποιότητας Ζωής & Ψυχοκοινωνικής Καρδιολογίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Αποτελεί διακεκριμένο μέλος της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας (FESC) και ενεργό μέλος του European Association of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation (EACPR) της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC).
Εχει αναγνωρισθεί διεθνώς ως πρωτοπόρος για την κλινική και ερευνητική του δραστηριότητα στη χρήση της μουσικής ως θεραπευτικού μέσου (music medicine) και αποτελεί διακεκριμένο μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Μουσικής στην Ιατρική (ISMM). Αποτελεί επίτιμο μέλος του Ελληνικού Συλλόγου Πτυχιούχων Επαγγελματιών Μουσικοθεραπευτών (ΕΣΠΕΜ). Παραγωγός της εκπομπής Μαγικός Αυλός του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (1999-2001). Η μουσική του χρησιμοποιήθηκε από την χορογραφική ομάδα διεθνούς φήμης Gelabert–Azzopardi Companya de Danca στο Edinburgh International Art Festival 2004, Arthur’s Feet σε μία πρωτοποριακή παράσταση την οποία παρουσίασαν ως χορευτές άτομα με αναπηρίες. Το 2008 προσκλήθηκε τιμητικά από τον Prof. Ronald Haas, πρύτανη του Mozarteum University of Austria, να δώσει κεντρική διάλεξη στο πρώτο παγκόσμιο συνέδριο για τις κλινικές εφαρμογές της μουσικής (Mozart & Science, Vienna 2008). Το 2013 τιμήθηκε για την προσφορά του στον τομέα της μουσικής στην ιατρική με το Διεθνές Βραβείο Fontane Di Roma. Πρόσφατα στο σημαντικό συνέδριο EUROPREVENT 2014 της Ευρωπαικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC) βραβεύτηκε η επιστημονική του εργασία με θέμα: Η εφαρμογή της μουσικής για την αντιμετώπιση του πόνου και του άγχους κατά τη διάρκεια ηλεκτροφυσιολογικών επεμβάσεων.
Εχουν κυκλοφορήσει σε δίσκους (CD) τα έργα του: String Images (MUSICA VIVA 2002), Υδατογραφίες (PROTASIS MUSIC 2004), Δύο Μουσικά Παραμύθια (LYRA 2005), Μορφέας-Θεραπευτικό CD που χρησιμοποιεί εμβρυικούς ήχους για εισαγωγή ύπνου σε συνεργασία με τον αμερικανό αναισθησιολόγο Fred Schwartz (INFO HEALTH 2004), Θεραπευτικοί ήχοι απ’ όλο τον κόσμο (εκδ. Ελευθεροτυπία /Ε-Ιατρικά 2004), CD με συλλογή τραγουδιών πάνω σε ελληνική ποίηση με τίτλο Στην άκρη των παραμυθιών, τραγούδια και eύθραυστοι ήχοι για φωνή και πιάνο (PROTASIS MUSIC 2008), CD Εικόνες-Κύκλος Ελληνικός (Protasis Music 2015). Επίσης είναι συγγραφέας των βιβλίων: Η Μουσική ως Φάρμακο (ΙΝFO HEALTH 2003), Κωδικός Μπλε-ιστορίες στα όρια ζωής και θανάτου (εκδ. Μπαρτζουλιάνος 2008), Το όνειρο της Αθηνούλας-παραμυθένιες ιστορίες για μικρά και μεγάλα παιδιά (εκδ. Μπαρτζουλιάνος 2009), Η ασθένεια της Υγείας (εκδ. Παπαζήση 2010). Επίσης με Χορηγία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης είχε την εκδοτική επιμέλεια των βιβλίων Μουσικοκινητικά Δρώμενα ως Θεραπευτική Αγωγή (εκδ. Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών 2003) και η Τέχνη ως Μέσον Θεραπευτικής Αγωγής (εκδ. Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών 2004). Τα μουσικά του έργα έχουν παρουσιαστεί συχνά στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε πολλές συναυλίες βλ. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (ΜΜΑ) και Θεσσαλονίκης (ΜΜΘ), Ιδρυμα Θεοχαράκη, Αίθουσα Συναυλιών Φίλιππος Νάκας, Συνεδριακό Κέντρο Πανεπ. Πάτρας, Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά, Θέατρο Άλεκτον, Θέατρο Κολεγίου Αθηνών κ.α. Εργάζεται στο Ωνάσειο ΚΚ ως Καρδιολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής στο Τμήμα Αναιμάκτων Διαγνωστικών Τεχνικών του Καρδιολογικού τομέα.
