Χάρης Παπαδόπουλος: Κοιτάξτε πόσα έχουν αλλάξει γύρω ¨της φυγής η πόρτα είναι κλειστή¨ γράφω κάπου…
Κείμενο: Σάκης Ιντζεβίδης
Η Πρώτη φορά που γνωριστήκαμε με τον Χάρη Παπαδόπουλο ήταν πριν εννέα χρόνια περίπου στο πλαίσιο των ραδιοφωνικών βιογραφικών αφιερωμάτων που έκανα προκειμένου να αναδείξω το έργο μουσικοσυνθετών που δεν ήταν ευρέως γνωστοί και ας έχουν καταθέσει σοβαρό έργο. Μετά από έρευνα διαπίστωσα τότε πόσα πολλά μουσικά διαμάντια έχει γράψει, χωρίς όμως να έχουν την προβολή που τους αξίζει. Δεν είναι τυχαίο που το 1988 τον καλεί ο Μάνος Χατζιδάκις ενώ έχει ακούσει τα τραγούδια του και σημειώνει δίπλα στο καθένα θαυμαστικά. Δεν είναι τυχαίο ότι συμμετείχε ως δεξιοτέχνης του μπουζουκιού στην ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη το 1990 τόσο στην ηχογράφηση του δίσκου ¨Theodorakis sings Theodorakis¨ όσο και στην παγκόσμια περιοδεία που διήρκησε μέχρι το 1994. Αξιοσημείωτη επίσης στη μουσική πορεία του είναι η μεγάλη φιλία και συνεργασία με τον Μανώλη Ρασούλη την δεκαετία 1994-04. Το 1997 αρχίζει να παίζει με τους “Χειμερινούς Κολυμβητές” μέχρι σήμερα, με παύση τα χρόνια 2010-11. Συνολικά έχει συνθέσει περί τα τριακόσια (300) τραγούδια πάνω στην ελληνική ποίηση, καθώς και σε στίχους του Μανώλη Ρασούλη και του Μάνου Ελευθερίου, επίσης έχει ξεπεράσει τις δύο χιλιάδες συναυλίες τα τελευταία τριάντα χρόνια.
Σ.Ι. Η μόνιμη βάση σου είναι η Κατερίνη, εκεί δημιουργείς, εκεί επιστρέφεις μετά από συναυλίες (όταν υπάρχουν) ως ενεργό μέλος των Χειμερινών Κολυμβητών. Θέλω να μου πεις καταρχήν για την δισκογραφική δουλειά που θα κυκλοφορήσει το ΡΗΓΜΑ 2020. Τι περιέχει και ποιος ο λόγος που το ονόμασες έτσι;
Χ.Π. Ο Τίτλος είναι παραπάνω από αναλυτικός (Ρ-Η-Γ-Μ-Α 2020). Το περιεχόμενο είναι γύρω στα είκοσι λεπτά σε μορφή κινηματογραφικής σουϊτας, πάνω σε λόγια των Αναγνωστάκη, Καρυωτάκη κυρίως, υπάρχει και ένα κομμάτι του Σκαρίμπα που το προόριζα για το rec 9124 που κλείνει το δίσκο, είναι εκτός έργου μεν, αλλά ενδυναμώνει το σύνολο. Ο λόγος που συνυπάρχουν οφείλεται στον Μανόλη Αναγνωστάκη που το 1993 άκουσε τις μελοποιήσεις μου και όταν τον ρώτησα με ποιον ποιητή θα ταίριαζαν τα δικά του, μου απάντησε -Με τον Καρυωτάκη με ποιον άλλον.- Αυτό όλο δούλευε μέσα μου από τότε. Συμμετέχουν η μεσόφωνος Εύη Μάζη , περίφημη μουσικός της νεότερης γενιάς, καθώς και μουσικοί που ηχογράφησα κατά καιρούς μαζί τους, είναι αξιομνημόνευτοι και φίλοι μου.
Σ.Ι. Πριν από αυτό έχουμε το rec 9116 και την επανακυκλοφορία του ΤΡΑΙΝΟΥ ΤΟ 2017 της πρώτης συνεργασίας σου με τον Μανώλη Ρασούλη.
Χ.Π. Τα rec 91.. κυκλοφορούν κάθε οκταετία το πρώτο είναι το 9108 που κυκλοφόρησε το 2009. Το 9116 το 2017 το επόμενο θα είναι το 2025. Το δεύτερο rec (9116) κλείνει με δύο τραγούδια σε στίχους Ρασούλη σαν συνέχεια του Μακρυγιάννης Κοντογιάννης. Το ΤΡΑΙΝΟ γράφτηκε για την Ίσιδα που βρέθηκε στο Δίον, ο αρχικός τίτλος ήταν ¨Το τραγούδι της
Ίσιδας¨, είχε εξαντληθεί πριν 15 χρόνια και θεώρησα ότι ήταν καιρός να ξαναυπάρξει έστω και με ψηφιακό τρόπο.
Σ.Ι. Είσαι από τους μουσικοσυνθέτες που έχουν καταθέσει ήδη σοβαρό έργο, αλλά δεν είναι ευρέως γνωστό στο κοινό. Τι πάει στραβά και δεν προβάλλονται σωστά αξιόλογες δισκογραφικές δουλειές;
Χ.Π. Πάει εντελώς ίσια, ένα είδος μονοπωλιακού καπιταλισμού, τριτοκοσμικού οπωσδήποτε, όταν πας να πάρεις κομμάτι απ’την πίτα και χαλάς την πιάτσα τρως τόσες κλωτσιές που τις θυμάσαι για πάντα. Υπενθυμίζω ότι ο «Μύλος» που έκανε την παραγωγή στην πρώτη κυκλοφορία «Το Τραίνο φτάνει τελικά στην Κατερίνη (1998) είχε καταχωρημένη διαφήμιση στο «Δίφωνο» μα το περιοδικό δεν έκανε κριτική. Προέβει μετά από ενάμιση χρόνο σε μια παρουσίαση των στίχων του Μανώλη Ρασούλη κι ότι η μουσική αυτού του ωραίου δίσκου είναι του Χάρη Παπαδόπουλου.
Σ.Ι. Πόσο δύσκολο είναι για εσάς τους δημιουργούς χωρίς βοήθεια οικονομική από δισκογραφικές εταιρίες να υλοποιηθούν και να κυκλοφορήσουν νέες δουλειές;
Χ.Π. Η οικονομική δυσκολία καθυστερεί και πολλές φορές καθορίζει το αποτέλεσμα, το οποίο αν δε σε καλύπτει, δεν το παρουσιάζεις.
Σ.Ι. Η μουσική είναι μια παγκόσμια γλώσσα, το έχεις ζήσει γιατί έχεις παίξει στο εξωτερικό με την ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη και έχεις πολλές παραστάσεις. Μπορεί να είναι γλώσσα ανατρεπτική στις μέρες μας όπως παλαιότερα;
Χ.Π. Αποτελεί μονόδρομο ότι ο ρόλος της μουσικής είναι πρωτίστως κοινωνικός. Ο πρώτος που το παίρνει πρέφα είναι ο Μπετόβεν παρεμβαίνοντας στη φόρμα της συμφωνίας. Ο Μίκης πριν βγούμε στο Θέατρο της Εφέσσου (1992) μου είπε -θα δώσουμε γκάζια πες του να τ’ ανοίξει.-
Σ.Ι. Μίλησε μου για την δισκογραφική σου δουλειά «Μακρυγιάννης Κοντογιάννης κι η Ελλάδα ακόμα ζει» του 2014, σε μουσική δική σου και στίχους του Μανώλη Ρασούλη. Είναι όντως η πρώτη εργασία από μια τριλογία που είχε ανακοινώσει ο Ρασούλης το 2004.
Χ.Π. Ναι ήταν η πρώτη εργασία. Η δεύτερη είναι ήδη έτοιμη και περιέχει δεκατρία τραγούδια, θα χρειαστεί ηχογράφηση, δηλαδή καθυστέρηση. Τα τραγούδια του «Μακρυγιάννης Κοντογιάννης κι η Ελλάδα ακόμα ζει» τα θεωρώ απ’τα καλύτερα λαϊκά που έχω γράψει. Ο Κοντογιάννης τραγουδά με απίστευτη δωρικότητα, επιπλέον είναι ο τελευταίος των μεγάλων, δηλαδή αυτών που βίωσαν το ελληνικό τραγούδι και δεν περιγράφουν τη φωτοτυπία του.
Σ.Ι. Γνώριζες πολύ καλά τον Μανώλη Ρασούλη. Πιστεύεις ότι λείπουν άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών που έχει βάρος ο λόγος τους και θα μπορούσαν να εμπνεύσουν τους Έλληνες ώστε να διεκδικήσουν μία καλύτερη ποιότητα ζωής;
Χ.Π. Ο Μανώλης με έκανε και ξαναπήρα μπρος γράφοντας μαζί του. Όταν εκδοθούν οι επόμενοι δίσκοι θα φανερωθεί η από κοινού εργασία μας που αριθμεί περί τα εβδομήντα (70) τραγούδια αποτέλεσμα της δεκαετίας 1994-2004. Να εμπνεύσουν; Να διεκδικήσουν; Ούτε θα τον ακούγανε, ούτε τέτοιο νταλκά έχουν.
Σ.Ι. Εσύ προσωπικά πως βιώνεις το τελευταίο εξάμηνο από την αρχή του εγκλεισμού, λόγω Κορονοϊού, μέχρι σήμερα. Που μας πηγαίνει η νέα πραγματικότητα, στην καθημερινότητα και στον πολιτισμό;
Χ.Π. Η Καθημερινότητα είναι για όλους, ο πολιτισμός εν δυνάμει μεν αλλά δύσκολα. Όλα δείχνουν ότι πολύ σύντομα ξεκινά ένα νέο φάσμα διαχείρισης (τουλάχιστον), εμφανώς διαφορετικής της μέχρι πρότινος. Κοιτάξτε πόσα έχουν αλλάξει γύρω¨της φυγής η πόρτα είναι κλειστή¨ γράφω κάπου….
Σ.Ι. Το αίσθημα της επιβίωσης θα φέρει αγώνες για τα δικαιώματα των πολιτών; Ζούμε σε έναν άλλο Μεσαίωνα;
Χ.Π. Όχι το παρόν μοντέλο σε θέλει νεκρό μες την πόλη και να σε βρίσκουν αργότερα απ’την μυρωδιά.
Σ.Ι. Ως μουσικοσυνθέτης πως βλέπεις την καινούργια κίνηση και την δημιουργία της ΕΔΕΜ θα βοηθήσει να μπει μια τάξη στα πνευματικά δικαιώματα;
Χ.Π. Τα στοιχεία δεν δείχνουν κάτι τέτοιο, ίδωμεν λοιπόν. Νομίζω ότι πρέπει να διαχωριστούν οι πίστες από τα θέατρα και τα πανηγύρια απ’τις συναυλίες. Κάποιους μάλλον βολεύει να’ναι όλα αυτά Ένα.
Σ.Ι. Θέλω τέλος κλείνοντας την συζήτηση που είχαμε να σε ευχαριστήσω και να σε ρωτήσω, τι θα ήθελες να αλλάξει από αυτά που βλέπεις γύρω σου, και αν υπάρχει κάτι που σου αρέσει.
Χ.Π. Τα πάντα ρει – Ηράκλειτος 3000 χρόνια πριν.- Η ζωή είναι για τον άνθρωπο, η εμορφιά τον εμπνέει.
*Ο Χάρης Παπαδόπουλος έχει εκδώσει τους δίσκους: Premiere Version (1993) LGO. Το Τραίνο φτάνει τελικά στην Κατερίνη (1998) ΜΥΛΟΣ. Ένα τραγούδι για την Αθηνα (2004) Δήμος Κατερίνης, “stealth” (2005) LGO, rec 9108 (2009) LGO, 4 Τραγούδια του Καβάφη (2011) LGO, Μακρυγιάννης-Κοντογιάννης (2015) MLK/LGO, rec 9116 – 30 χρόνια Χ.Π. (2017)
MLK/LGO, Ρ-Η-Γ-Μ-Α 2020 (2020) LGO. Επίσης τραγούδια του περιλαμβάνονται στους δίσκους: Αγάπα μας και μη μας χαιρετάς (1999) VIRGIN. Η Μαστοράντζα του Ερντεμπιλ (2005) LYRA. Το Πέρασμα σου (2007) LYRA, 23 κόκκινα φώτα (2009) LYRA.
Tραγούδια του Χάρη Παπαδόπουλου: https://www.youtube.com/watch?v=xWGHfsIso5c&list=LL&index=56https://www.youtube.com/watch?v=xWGHfsIso5c&list=LL&index=56